Vast(en) zeker van waarde

Column 14 maart 2025

Nederland is één van de meest verlichte landen ter wereld. In dit geval bedoel ik de letterlijke betekenis van verlichting. De grote hoeveelheid verlichting in ons land reikt tot aan de hemel waardoor het nooit echt aardedonker is. Als kind wist ik niet beter. Het havendorp Pernis, de plek waar ik ben opgegroeid, ligt midden tussen de raffinaderij van Shell en de containerterminals in de Eemhaven. Gevolg: elke nacht een zee van lichtjes die het dorp verlichten. Aardedonker is trouwens best belangrijk. Mens (en dier) hebben baat bij het natuurlijke ritme van dag en nacht (en natuurlijk een goede maaltijd), om bijvoorbeeld tot rust te komen. 

Niet zo vanzelfsprekend

Het is iets wat we op dit moment in de wereld goed kunnen gebruiken: het bewaren van de rust in deze onstuimige, soms donkere tijden. Wat betekent de opstelling van de regering Trump, hoe gaat Rusland zich opstellen, komt er vrede in Oekraïne, hoe gaat het verder in Syrië en wat te denken van het conflict in en rond Israël? Al deze ontwikkelingen doen een groot beroep op de eensgezindheid van Europa. Deze ‘schuivende panelen’ in de wereld zorgen ervoor dat wat anders zo vanzelfsprekend was, ineens op losse schroeven kan komen te staan. Wie had ooit gedacht dat in het jaar waarin het de bedoeling is om 80 jaar vrijheid te vieren, de zorgen om onze veiligheid en de zorgen om oorlog zo groot zijn. Pas wanneer iets niet meer vanzelfsprekend is, denken we er op een andere manier over na. Dan ga je bepaalde waarden veel meer waarderen. Alleen daarom al zijn die momenten van bezinning zo wezenlijk.

Op zoek naar bezieling, houvast

De lijdenstijd (de veertigdagenperiode tot Pasen) en de ramadan (een maand van inkeer gevolgd door het Suikerfeest) vallen dit jaar (deels) samen. De lijdenstijd hoort bij het Christelijke geloof en de ramadan is een vaste traditie van het Islamitische geloof. Beide religies verschillen uiteraard. Als burgemeester ben ik toch ook geneigd te kijken naar overeenkomsten. Een gedeelde waarde kan zomaar het aanknopingspunt voor een gesprek zijn. Zowel tijdens de lijdenstijd als de ramadan neemt vasten een belangrijke rol in. Door tijdelijk te matigen ontstaat er ruimte voor bezinning. Naast het vasten draait het in deze periode om liefdadigheid, samenzijn, bezinning, tot inkeer komen en toeleven naar een bepaald eindpunt, maar ook waardering opbrengen voor waar het echt om gaat in ieders bestaan. Jezelf kritische vragen te stellen. Waardoor raak ik bezield? Waar ben ik dankbaar voor? Wat zijn mijn vaste ankers of welke lichtpuntjes geven mij houvast? 

Iftar-maaltijd

Vorig jaar was ik te gast bij Fuat Ozmen. Hij had me tijdens de ramadan bij hem thuis uitgenodigd voor een iftar-maaltijd. Door de gastvrijheid van deze familie realiseerde ik me des te meer hoe waardevol het is om meer over elkaar te weten, wat je beweegt, elkaars achtergrond en cultuur. Door elkaar te spreken, veel te vragen, ontdek je op zo’n moment, met op tafel heerlijke (zoete) gerechten die we thuis niet kennen, ook gemeenschappelijke grond. 

Erover hebben

Niet iedereen kiest ervoor om te vasten. Dat kan een bewuste of onbewuste keuze zijn. Ook daar kun je het met elkaar over hebben. Elkaar beter begrijpen begint bij het stellen van veel vragen. Waarom zou je wel of niet vasten? Hoe werkt het vasten voor een moslim en hoe voor een christen? Wie weet levert het een persoonlijk inzicht op dat je van tevoren nooit bedacht had. Wie weet leidt het tot een voornemen tot vasten. Of tot een beter begrip voor een ander. 

Aan tafel!

Vandaag schuif ik opnieuw aan tafel aan. Mooi dat ook dit jaar Fuat mensen vanuit verschillende achtergronden en culturen aan tafel heeft uitgenodigd om elkaar tijdens de iftar-maaltijd beter te leren kennen. In onze dorpen zijn er trouwens best veel initiatieven die ‘samen-eten’ mogelijk maken. Prachtig dat er deze bijzondere plekken van ontmoeting in onze gemeente zijn. Of zou het niet bijzonder maar meer een vanzelfsprekendheid moeten zijn? Gewoon naast elkaar aan tafel. Laat het vooral naar meer smaken!

Reageren? Mail naar j.vandertak@barneveld.nl